ONTDEK ONZE RIJKE HISTORIE

GESCHIEDENIS

Bad Nieuweschans, gelegen in het noordoosten van de provincie Groningen, heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de vroege 17e eeuw. Het dorp ontwikkelde zich rondom de vestingwerken die in 1599 werden aangelegd ter bescherming tegen invallen. In 1630 vestigden zich de eerste Joodse inwoners in Nieuweschans, wat leidde tot de oprichting van een synagoge in 1811. In 1868 werd de spoorlijn tussen Groningen en Nieuweschans geopend, wat de verbinding met Duitsland versterkte en bijdroeg aan de economische ontwikkeling van het dorp. Wat betreft Hoofdstraat 13, is het aannemelijk dat dit pand een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis van Bad Nieuweschans. Het dorp ontwikkelde zich rondom de in 1599 aangelegde vestingwerken, bedoeld ter bescherming tegen invallen. In 1665 werd de schans nog verdedigd tegen de bisschop van Münster, maar in 1672 werd deze ingenomen door de Münsterse troepen. Pas in juli 1673 werd de schans heroverd door Karel Rabenhaupt. Het is aannemelijk dat Hoofdstraat 13 tijdens deze periode een strategische functie heeft gehad, gezien de ligging binnen de vesting.

Locatie en Nabijheid van Belangrijke Gebouwen

BAD NIEUWESCHANS

  • Graansilo aan de Verlengde Hoofdstraat 3: Op korte afstand van Hoofdstraat 13 bevindt zich de graansilo aan de Verlengde Hoofdstraat 3. Deze silo, gebouwd omstreeks 1946 in opdracht van H. Watermann, is een voorbeeld van de Delftse Schoolstijl. Het gebouw heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot 1896, toen de gebroeders G. en J. Watermann een graanhandel begonnen in Nieuweschans. Deze silo is een rijksmonument en staat symbool voor de agrarische en industriële ontwikkeling van de regio.
  • Oude Remise aan Oudezijl 1: Eveneens in de nabijheid van Hoofdstraat 13 ligt de Oude Remise, een voormalige locomotievenloods uit 1877. Dit gebouw getuigt van de industriële geschiedenis van Bad Nieuweschans en is een van de weinige overgebleven voorbeelden van dit type gebouw in Groningen. ​

tradities en gemeenschapsleven

TRADITIES DIE VERBINDEN

De Schanskers staan bekend om hun actieve deelname aan evenementen en festiviteiten, die bijdragen aan een sterke dorpsidentiteit.

  • Bourgondisch Special Bieren Festival
    Elk jaar vindt in de historische Voorstraat het Bourgondisch Festival plaats. Dit is een feest voor liefhebbers van speciaalbier en streekproducten, met bieren van onder andere lokale brouwerij Eggens, gerookte paling, zalm en live muziek. Vorige edities werden opgeluisterd door optredens van o.a. de folkgroep Rapalje.
  • Sinterklaasintocht
    De komst van Sinterklaas is een geliefde traditie. Op een zonnige middag in november verzamelen jong en oud zich bij het muziekpaviljoen voor een feestelijk ontvangst met optredens van plaatselijke basisschoolkinderen. Deze jaarlijkse intocht is een vrolijk moment van verbinding in het dorp.

LOKALE BETROKKENHEID

GEMEENSCHAP MET KARAKTER

  • Dorpsbelangen Bad Nieuweschans
    Deze vereniging zet zich in voor de leefbaarheid van het dorp en het versterken van de sociale banden. Via activiteiten en projecten – zoals renovaties van het voetbalveld en de camping – zorgt Dorpsbelangen ervoor dat het dorp zich blijft ontwikkelen met oog voor gemeenschap en traditie.
  • Burgerinitiatieven
    Schanskers nemen graag zelf het heft in handen. Voorbeelden zijn lokale investeringen in sportvoorzieningen en groenprojecten, vaak ondersteund door programma’s als de Regiodeal Oost-Groningen. Deze initiatieven laten zien hoe sterk het gevoel van eigenaarschap en betrokkenheid leeft onder de inwoners.

Historisch en Cultureel Erfgoed

MONUMENTAAL EN LEVENDIG

  • Beschermd Dorpsgezicht
    Bad Nieuweschans heeft een beschermd dorpsgezicht, wat onderstreept hoe waardevol het historische karakter van het dorp is. Gebouwen zoals de Hoofdwacht aan de Voorstraat herinneren aan het vestingverleden van de Schans en worden gekoesterd door de inwoners.
  • Herdenken en Herinneren
    Ook de Joodse geschiedenis wordt geëerd. Zo is er een plaquette op de voormalige synagoge en herdenkt het monument “De Laatste Blik” de Joden die via Nieuweschans per trein gedeporteerd werden in WOII.

De Schanskers zijn trots op hun erfgoed, hechten aan tradities en hebben een levendige gemeenschap waarin iedereen welkom is. Deze unieke leefstijl – een combinatie van historie, solidariteit en lokale trots – maakt Bad Nieuweschans tot een bijzonder en betrokken dorp in Groningen.

TIJDLIJN

De rijke geschiedenis van Bad Nieuweschans.

1600

Begin van de vestingwerken

In de vroege 17e eeuw werd Bad Nieuweschans opgezet als vesting door de Staatsen om zich te verdedigen tegen invallen van de Spanjaarden en de Westfalen. Dit maakte het dorp tot een belangrijk strategisch punt.

1630

Grondvesten van de badplaats

Rond 1630 werd het dorp bekend als een badplaats vanwege de thermale bronnen die daar ontdekt werden. Deze bron werd al snel gebruikt voor medicinale doeleinden, wat het dorp een belangrijke bestemming maakte voor mensen die op zoek waren naar gezondheidsvoordelen.

19e eeuw

Ontwikkeling van het badgebied

Gedurende de 19e eeuw nam de populariteit van Bad Nieuweschans als kuuroord toe. De bouw van de Badhuizen en de thermale baden trok bezoekers van ver buiten de regio.

1875

Spoorverbinding naar groningen

De aanleg van de spoorlijn naar Groningen zorgde voor een grotere toegankelijkheid van het dorp. Het stimuleerde zowel toerisme als de handel, en bracht een grotere economische bloei.

1910

Oprichting van de synagoge

De joodse gemeenschap in Bad Nieuweschans was floreerde rond het begin van de 20e eeuw. In 1910 werd een synagoge gebouwd, die een belangrijk sociaal en cultureel centrum werd voor de joodse inwoners.

1939-1945

Tweede
wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Bad Nieuweschans een strategisch knooppunt vanwege zijn ligging nabij de Duitse grens. De Joodse gemeenschap werd zwaar getroffen, met vele inwoners die gedeporteerd werden naar concentratiekampen.

1950

Reconstructie na de oorlog

Na de Tweede Wereldoorlog begon Bad Nieuweschans met de herbouw van zijn infrastructuur. Dit omvatte de renovatie van het centrum en de opkomst van het toerisme als een belangrijke economische factor.

1980

Bescherming van het dorpsgezicht

Het historische centrum van Bad Nieuweschans werd in 1980 beschermd als dorpsgezicht om het unieke karakter van het dorp te behouden. Dit zorgde ervoor dat vele oude gebouwen, waaronder de vestingwerken en de synagoge, werden behouden.

2000

Herontdekking van de thermale bronnen

In de jaren 2000 werden de thermale bronnen opnieuw onder de aandacht gebracht, met de renovatie van het Thermaalbad Bad Nieuweschans, dat weer een populair wellnesscentrum werd.

Heden

Bad Nieuweschans als toeristische bestemming

Tegenwoordig is Bad Nieuweschans een bloeiend toeristisch dorp dat zowel historische bezienswaardigheden, wellness, en natuurlijke schoonheid biedt aan bezoekers van binnen en buiten Nederland.